Over Georg Baselitz

Georg Baselitz (Hans-Georg Kern) is schilder, beeldhouwer, graficus en tekenaar. Zijn pseudoniem verwijst naar zijn geboorteplaats Deutschbaselitz bij Dresden, dat vanaf 1949 tot de DDR gehoorde. In Oost-Berlijn volgde hij een kunstopleiding, maar werd weggestuurd vanwege ‘sociaal-politieke onvolwassenheid’. Hij zette zijn schilderstudie voort aan een opleiding in West-Berlijn en vestigde zich in 1958 definitief in het Westen. In 1961 (het jaar dat de Berlijnse Muur werd gebouwd) het pseudoniem Baselitz aan.

Geïnspireerd door de surrealistische manifesten van André Breton schrijft hij zijn door Antonin Artaud beïnvloede manifesten als begeleiding bij zijn actieschilderijen: Pandemonium: proclamaties tegen het ‘Glatte und Schöne’, Nacht van Pandemonium (1962) en ‘Waarom het schilderij Grote Vrienden een goed schilderij is’ (1966).

In 1963 had Georg Baselitz zijn eerste solo-expositie. Twee schilderijen werden van staatswege in beslag genomen omdat ze aanstootgevend zouden zijn. Van 1978 tot 1983 had hij een leerstoel aan de kunstacademie van Karlsruhe. Later zou hij lange tijd een professoraat hebben aan de kunstacademie in Berlijn.

Zijn werk wordt gerekend tot het neo-expressionisme; meer specifiek op het snijvlak van figuratie en abstractie. De schilderijen bevatten duidelijk herkenbare, hoewel door omkering naar het tweede plan gedrukte figuratieve motieven, waarbij de menselijke figuur de centrale plaats inneemt.

Baselitz is bekend om zijn  schilderijen die ‘op-zijn-kop’ staan. Hij was een van de eersten die zich keerden tegen de dominante minimalistische abstracte kunst van de jaren 60. Hij zegt te zijn beïnvloed door Edvard Munch en had zelf veel invloed op De Nieuwe Wilden.

Volgens Baselitz verschaft een schilderij geen informatie die de toeschouwer tot zich moet (of kan) nemen en geeft het geen beeld van de realiteit. Het werk zelf is de realiteit. De waarde ervan ligt in het ernaar kijken. Baselitz schildert expressief figuratief, maar niet realistisch. Hij werkt op grote formaten, afwisselend wild en ingetogen, ruig en verfijnd.