Over Jesús Rafael Soto

Jesús Rafael Soto was beeldhouwer en schilder. Hij begon zijn loopbaan als hulp bij het schilderen van bioscoopreclames. Een echte opleiding volgde hij in Caracas: de Escuela de Artes Plásticas y Artes Aplicadas, ongeveer tegelijkertijd met Carlos Cruz-Diez en Alejandro Otero. De laatste drie jaar in Venezuela gaf hij les aan een kleine kunstacademie.

Soto werd bekend door zijn bijdrage aan de ontwikkeling van op-art en de kinetische kunst – kunst die beweegt. In 1950 vertrok hij naar Parijs, waar hij via landgenoten in contact kwam met het Atelier d’Art abstrait en nam deel aan de Salon des Réalités Nouvelles. Een jaar later bezocht hij met een groep vrienden Nederland, waar ze het Kröller-Müller Museum en het Stedelijk Museum bezochten om het werk van Piet Mondriaan te zien.

Parijs betekende de doorbraak van Soto en zijn werk, met name voor zijn carrière als kinetisch kunstenaar. Zijn open, interactieve sculpturen en installaties, die vaak bestaan uit dunne, hangende buizen waar de toeschouwer doorheen kan wandelen. Hierdoor verandert het werk steeds. Voor Soto bestaat de werkelijkheid meer uit onderlinge relaties dan uit afzonderlijke voorwerpen.

Van 1970 tot begin jaren 90 werden Soto’s werken tentoongesteld in gerenommeerde musea, onder andere in Parijs, New York en Amsterdam. In Ciudad Bolivar, in zijn geboorteland Venezuela werd in 1973 een museum geopend dat geheel aan zijn werk was gewijd.

Soto’s werk Pénétrable bbl bleu, waaraan hij vanaf 1999 had gewerkt, was te zien tijdens ARTZUID 2019. Ook deze constructie is eenvoudig, ontelbare blauwe draden van plastic hangen in een denkbare ruimte. Voor wie erdoorheen loopt, is het effect complex. Het is niet een machine, maar de mens of de wind, die ze zaak in beweging brengt.

Jesús Rafael Soto overleed in 2005 in Parijs.